قدرت مردم به علاوه تدبیر حاکمیت
تاریخ انتشار: ۱۹ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۸۱۸۲۶
خشکاندن جوشش‌های محلی، جشن‌های خُرد و ضیافت‌های خودجوش در قبال برپایی میهمانی متمرکز، خیابانی و کیلومتری غدیر، یکی از ایرادهای ناصحانه‌ای بود که سال گذشته در نشست‌ها و جلسات ارزیابی میهمانی ۱۰ کیلومتری غدیر بارها از سوی ناقدان طرح می‌شد و این رویداد را از حیث ماهوی منافی رویکردهای مردمی و فولکلور انقلاب در ساحت فرهنگی قلمداد می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این نقد با پیش‌فرض‌های نظری درزمینه نسبت دولت – ملت یا نسبت بخش عمومی - بخش دولتی، منطقی و معقول به نظر می‌رسد، در واقع در شرایطی که حاکمیت با اتکا به منابع رسانه‌ای و هژمونیک خود درصدد خلق یک رویداد متمرکز برمی‌آید، طبیعی است جریان‌های توده‌ای، خود را به حاشیه کشانده و ارضای تمنیات خود را در این وادی به ابزارهای رسمی واگذار می‌کنند. اما رخدادهای روزهای گذشته حاکی از واکنش بسیار متفاوت جامعه ایران در مشارکت برای بزرگداشت واقعه غدیر بود.
تقریباً عمده مشاهدات و گزارش‌ها از سراسر کشور حاکی از ضریب یافتن موضوع بزرگداشت عید غدیر در مناسبات ایرانیان بوده است. مواجهه حاکمیت با این موضوع در ابعاد یک «رویداد ملی خیابانی» به صورت معناداری زمینه را برای فعال‌سازی استعدادهای فرهنگی ایرانی فراهم کرد. فارغ از مشارکت یدی و مالی ده‌ها هزار نفر در محدوده ۱۰کیلومتری، بسیاری از روستاها، محلات، کوچه پسکوچه‌ها، دکان‌ها، بازارها، خانه‌ها و محافل خُرد، بستری برای ابراز ارادت و عشق متمایز به ساحت امیرالمؤمنین(ع) شده بود و بدین ترتیب، برخلاف انتظار جامعه‌شناختی، واکنش انسان ایرانی به مداخله حاکمیت، انفعالی و عقب‌نشینانه نبوده و با پیشروی او هم به میدان‌داری خود ضریب داده و مناسبات خود با این سیاست را در قالبی هم‌افزا صورت‌بندی کرده است.
با این فرض، رواست خود را در مقام پاسخ به این پرسش انتقادی قرار دهیم که اسباب و زمینه‌های این واکنش نامتعارف چه می‌تواند باشد؟ به‌طور کلی سابقه اجتماعی ما حکایت‌گر گرامیداشت غیرعمومی، نحیف و طبقه‌ای در ازای عید ولایت بود و از ابتدای انقلاب و حتی پیش از آن، با آنکه مسئله غدیر به لحاظ اعتقادی، کلامی و ایدئولوژیک جایگاه ویژه و هویت‌بخشی در اذهان ایرانیان داشته اما هیچ‌گاه در زمره یک جشن ملی ظهور نیافته و درواقع فاصله روشنی میان فرهنگ ذهنی و فرهنگ عینی ایرانیان در ازای این سوژه برقرار بوده است.
بنابراین تنها نیروی اجتماعی که توانایی ایجاد چنین تحولی را داشته، تغییر سیاست حاکمیت در تعامل با این پدیده بوده است.
کارایی این سیاست از سه منظر قابل فهم است؛
نخست: ما در حال زیست در یک جامعه رسانه‌ای هستیم، در این جامعه موضوعی که واجد هویت رسانه‌ای نباشد قابلیت ورود به خیال اجتماعی را نخواهد داشت.
این خصیصه دلالتی به برساختی شدن واقعیت ندارد بلکه نحوه تعاملات ذهنی و وجودی انسان در این جامعه به نحوی است که حضور رسانه‌ای را بخشی از ماهیت یک پدیده جمعی – اجتماعی می‌داند و در این شرایط اگر یک سوژه فاقد وجود رسانه‌ای باشد، وجود اجتماعی نخواهد داشت. پرداختن به تعظیم غدیر در ابعاد یک «رویداد ملی خیابانی» زمینهای فراهم آورد تا به‌شدت رسانه‌پذیر شود و از این رهگذر، مراوده ایرانیان با این مقوله را به کلی متفاوت کند. با این فرض اگر حاکمیت به جای این سیاست، امکانات خود را مصروف حمایت از خرده فعالیت‌های محلی می‌کرد این سوژه هیچ‌گاه واجد چنین هویت رسانه‌ای و در ساحت رفتاری ایرانیان منشأ دگرگونی نمی‌شد.
دوم: این سیاست مبتنی بر استانداردهای ملی بوده است. اگر یک موضوع بخواهد در قامت یک سوژه به شادی ملی، ترس ملی، اندوه ملی یا عزت ملی مبدل شود باید خود را در چارچوب‌های ملی بازتولید کند. کلانشهر، پایتخت، میلیونی و خیابان از نمودهای ویژه امر ملی است و بعید است یک معنا توانایی این را داشته باشد که خود را در هیئتی کوتاه یا کوچک‌تراز این به حد ملی برساند.
سوم: حاکمیت دینی در انظار عمومی ایرانیان همان نهاد اجتماعی دین است که موفق به کسب قدرت سیاسی شده و در جایگاه حکمرانی قرار گرفته، بنابراین تعیین مناسبات جامعه با مقولات دینی و مذهبی به‌شدت به سبک تعامل حاکمیت با این موضوعات وابسته است.
در واقع سبک مواجهه ملت ایران با جمهوری اسلامی خارج از نسبت دولت – ملت مدرن است. جامعه ایران دینداری خود را منطبق بر تقریر حاکمیت قرار داده و با لحاظ این خصیصه طبیعی است که شدت یافتن التفات نظام حکمرانی به یک معنا یا واقعه دینی موجبات تشدید توجهات عمومی به آن موضوع را به همراه خواهد داشت و طبیعتاً این ملازمه در امور غیرمذهبی، غیرمعنوی و غیردینی جاری نخواهد بود.
منبع: کانال شخصی مهدی افراز، مسئول کارگروه سیاست‌گذاری فرهنگی پژوهشکده تبــلیغ و مــطالعات اسلامی باقرالعلوم(ع)
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: رسانه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۸۱۸۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دولت علاوه بر کنترل قیمت‌ها، اخلال گران اقتصادی را معرفی کند
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای گیلان ؛ آیت الله رسول فلاحتی در خطبه‌های این هفته نمازجمعه رشت از مسئولان کشور و مسئولان دستگاه‌های نظارتی و حراستی خواست مفسدان اقتصادی را شناسایی و به مردم معرفی کنند و افزود: مفسدان اقتصادی در عرصه‌های مختلف صادرات، واردات، خودرو سازی، تولید کالا‌های اساسی، دارو، فولاد، نفت و پتروشیمی و هر جایی که ثروت است جا خوش کرده‌اند و تلاش دولتمردان را ضایع می‌کنند.
وی گفت: اکنون در شرایط خوبی قرار داریم و رسانه‌های جهانی برای حفاظت از خود، یکدیگر را هدف قرار می‌دهند و صهیونیسم عقب نشینی کرده و جمهوری اسلامی ایران پیام اقتدار خود را رسا اعلام کرده است.
آیت الله رسول فلاحتی با اشاره به شگرد‌های آمریکا مبنی بر ترویج افکار ایران هراسی، اسلام هراسی، ایجاد فاصله بین اقوام مختلف، افزود: ایران در ۴۵ سال از عمر بابرکت انقلاب اسلامی، ظلم‌ها و جنایت‌های آمریکا و کشور‌های استکباری را فریاد زد و کسی باور نکرد، اما امروز محکومیت کشور‌های استکباری و حقانیت جمهوری اسلامی ایران در دنیا ثابت شده است.
نماینده ولی فقیه در گیلان در ادامه سخنان خود با اشاره به لزوم رعایت عدل و انصاف در روابط اجتماعی، گفت: با رعایت عدل به عنوان یک سیاست و امری فراگیر در جامعه، هر عضوی از جامعه در موقعیت خود، وظایفش را به جا و به موقع انجام داده و جامعه از هر ناهنجاری پاک می‌می ماند.
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت